Bệnh tiểu đường là một trong những
nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh như tai biến mạch máu não, xơ cứng động
mạch, nhồi máu cơ tim, suy thận, đục thủy tinh thể… Có rất nhiều người đang
phải sống chung với bệnh tiểu đường nhưng lại không nắm rõ thủ phạm gây ra căn
bệnh này là gì. Vậy nguyên nhân bệnh tiểu đường là gì?
Insulin là gì?
Insulin là hoóc môn do tế bào beta
trong tuyến tụy tiết ra. Insulin có tác dụng đưa glucose vào trong tế bào và
giúp điều hòa glucose trong máu. Khi chúng ta ăn, tuyến tụy tiết ra insulin nhằm
chuyển đường glucose từ thức ăn vào tế bào để biến thành năng lượng, giúp mức
đường trong máu ở mức bình thường.
Ở người bình thường, lượng đường
trong máu ở mức bình thường. Còn ở bệnh nhân tiểu đường, insulin bị thiếu hụt
(tiểu đường loại 1) hoặc insulin bài tiết không đủ cho cơ thể (tiểu đường loại
2), làm tăng lượng đường trong máu và gây bệnh tiểu đường. Bệnh tiểu đường type
1 chiếm khoảng 10%, tiểu đường type 2 chiếm 90% số bệnh nhân mắc tiểu đường.
Insulin
giúp đưa glucose vào tế bào và giữ đường huyết ổn định
Nguyên nhân bệnh tiểu đường type 1
Ở bệnh tiểu đường type 1, bệnh nhân
gặp phải tình trạng thiếu hụt insulin do hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công
các tế bào beta trong tuyến tụy và làm tuyến tụy không sản xuất insulin. Khi cơ
thể thiếu insulin sẽ khiến lượng đường trong máu không chuyển hóa được đến tế
bào nên lượng đường theo máu và đào thải ra ngoài qua nước tiểu.
Bệnh tiểu
đường type 1 thường gặp ở người trẻ tuổi
Tiểu đường type 1 có xu hướng xảy ra
ở người trẻ, thường dưới 30 tuổi. Các nguyên nhân gây bệnh tiểu đường type 1
bao gồm:
- Do di truyền: Gen được truyền từ bố
mẹ sang con với vai trò tạo ra các protein cần thiết cho hoạt động của tế bào.
Tuy nhiên, một vài nhóm gen hoặc một số biến thể gen tương tác với nhau và gây
ra bệnh tiểu đường.
- Do hệ thống miễn dịch: Các tế bào
bạch cầu trong hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công tế bào beta – tế bào sản
xuất insulin ở tuyến tụy, làm tuyến tụy suy giảm hoặc mất chức năng sản xuất
insulin, khiến cơ thể thiếu hụt insulin và là nguyên nhân gây bệnh tiểu đường.
- Do các nguyên nhân khác: Ô nhiễm
môi trường, thực phẩm, virus, vi khuẩn cũng là nguyên nhân gây ra sự phá hủy tế
bào beta của tuyến tụy và gây nên bệnh tiểu đường.
Nguyên nhân bệnh tiểu đường type 2
Bệnh tiểu đường type 2 thường xảy ra
ở độ tuổi trên 40, tuy nhiên gần đây bệnh có xu hướng gặp ở những lứa tuổi trẻ
hơn. Ở bệnh tiểu đường type 2, cơ thể vẫn sản xuất insulin nhưng không đủ
insulin cho các tế bào sử dụng, làm lượng đường trong máu không được chuyển hóa
đến tế bào nên được đào thải ra ngoài qua nước tiểu.
Béo phì,
thừa cân là một trong những nguyên nhân gây bệnh tiểu đường
Nguyên nhân chính gây bệnh tiểu đường
type 2:
- Di truyền: Gen hoặc những nhóm gen
biến thể tác động với nhau làm suy giảm khả năng sản xuất insulin của tuyến
tụy, khiến cơ thể sản xuất insulin không đủ nhu cầu của tế bào.
- Béo phì, lười vận động: Khi béo phì, cơ thể bạn dễ
dư thừa calo và gây nên tình trạng kháng insulin, dẫn tới bệnh tiểu đường. Thêm
vào đó, khi bạn nạp quá nhiều dinh dưỡng vào cơ thể nhưng lại ít vận động sẽ
gây sức ép lên tuyến tụy phải sản xuất insulin. Trong thời gian dài, tuyến tụy phải
hoạt động liên tục sẽ bị suy yếu và mất dần khả năng sản xuất insulin, gây nên
bệnh tiểu đường.
